Jak piszemy rozprawkę

Co to jest rozprawka

Zanim usiądziemy do pisania, należy zdefiniować pojęcie rozprawki.

Rozprawka, to pisemne rozważanie nad zadanym zagadnieniem. Pisząc rozprawkę, zajmujemy stanowisko, ustosunkowujemy się do jakiegoś problemu czy domniemania lub odpowiadamy na jakieś pytanie, szukając odpowiedzi. W rozprawce powinniśmy coś udowodnić, o czymś przekonać. Taka wypowiedź, wymaga odpowiedniego przygotowania, wiedzy z zakresu omawianego tematu.

Od czego więc zacząć?

Oczywiście od zebrania dowodów i faktów, argumentów uzasadniających słuszność naszego stanowiska.

Z czego składa się rozprawka?

Rozprawka zawiera następujące elementy:

-  Wstęp z tezą, w której przyjmujemy stanowisko wobec  problemu lub stawiamy pytanie, na które damy odpowiedź wraz z jej uzasadnieniem.

- Rozwinięcie z argumentacją, często odwołujących się do dowodów, źródeł potwierdzających tą argumentację.

- Zakończenie z wnioskami,  potwierdzającymi postawioną tezę poparte  argumentami.

Jakie rozróżniamy rozprawki

W zależności od tego, czy tematem rozważania jest teza, czy  hipoteza, rozróżniamy dwa rodzaje rozprawek:

1.    Dedukcyjna:  zawiera tezę, co do której mamy pełne przekonanie.

W rozwinięciu przytaczamy argumenty, które tą tezę i równocześnie nasze zdanie potwierdzają. Ta forma wyklucza stosowanie  stwierdzeń typu: - Wydaje mi się…, bądź — Nie wiem, czy to jest słuszne…

Nie potrzeba być ekspertem w opisywanej sprawie. Można przytaczać fakty naukowe, opinie ekspertów, cytaty popierające wyrażane zdanie. Należy jednak bezwzględnie być konsekwentnym w swojej opinii określonej postawą: zgadzam się lub nie zgadzam się.

2.    Indukcyjna: hipoteza jest tym, co stawiamy jako cel rozważania. Hipoteza, to stwierdzenie wymagające sprawdzenia, a nie fakt. Tutaj także niezwykle ważne jest, aby piszący jasno określił swoje stanowisko. Przy hipotezie można się pokusić o jej zamianę w tezę. Wtedy należy dysponować bardzo silną i wiarygodną argumentacją.

Jak napisać rozprawkę?

Przygotowanie do pisania rozprawki

Rozprawka powinna stanowić ciąg logicznie artykułowanych  argumentów, by ukierunkowanym  rozumowaniem  poprzez tę argumentację rozwiązać zadany problem.

Jeśli mamy napisać rozprawkę dedukcyjną, przygotowanie należy zacząć od gromadzenia argumentów. Wcześniej jednak warto określić precyzyjnie swoje własne stanowisko do poruszanego problemu, do zadanej tezy. Czy się z nią zgadzamy, czy nie. Argumentacja zawsze może być za lub przeciw.  Bardzo ważne jest, aby w zakończeniu precyzyjnie wyrazić własne zdanie odnośnie postawionej we wstępie tezy. Teza powinna być napisana w formie zdania orzekającego.

Tworzenie listy argumentów.

Gdzie szukać?

Przygotowana lista argumentów, wraz podziałem merytorycznym, bardzo usprawnia pracę. Plan wypowiedzi staje się bowiem przejrzysty.

Korzystamy z literackich i naukowych materiałów źródłowych oraz własnych zasobów wiedzy. Trzeba sobie tylko zadać trud, by sprawdzić wiarygodność źródła z którego mamy zamiar skorzystać.

Wreszcie  przygotowujemy wspomniany wcześniej plan wypowiedzi.  Decydujemy, w jakiej  kolejności użyjemy przygotowane wcześniej argumenty. Warto jest w planie pisania ująć, z  jakich środków stylistycznych będziemy korzystać podczas pisania. Wrażenie przyjemnego czytania rozprawki jest nie mniej j istotny od jej merytorycznej treści.

Pisząc rozprawkę, należy wypowiadać  się w pierwszej osobie liczby pojedynczej i nieustannie nawiązywać  do stawianych tez lub omawianych hipotez.

Na zakończenie warto podkreślić, że całkowicie utożsamiamy się z postawioną tezą. Należy zdecydowanie podkreślić, że mamy do niej pełne przekonanie.  

Po zakończeniu pisania

Zanim oddamy tekst do oceny, czytamy go wnikliwie, ze zrozumieniem kilka razy.

Pierwszy raz zwracamy uwagę, czy jest spójny w treści i nanosimy ewentualne poprawki, dopisujemy lub zmieniamy pewne kwestie, zwroty.  Drugie czytanie ma na celu zweryfikowanie poprawności językowej, ortograficznej, gramatycznej czy stylistycznej. Podczas trzeciego czytania uzupełniamy tekst o argumenty, które przyszły nam do głowy tak „na gorąco”. Tego typu przemyślenia czy refleksje, potrafią bardzo mocno wpłynąć na jakość, wartość tekstu  czy pogłębić moc zastosowanej argumentacji.